Leven is: geroepen worden tot verantwoordelijkheid, het is de eerste regel op de achterkant van dit boek van Jonathan Sacks, een invloedrijke Britse rabbijn.
Wauw.
Dat is wel iets om over na te denken.
Daartoe nodigt Sacks ons uit in zijn pittige boek. Hij toont zijn wijsheid (belezenheid) en geeft veel stof tot nadenken. Dit boek is een echte tandenbijter.
Sacks gaat uit van de Joodse gedachte dat God ons uitnodigt om ‘partners in het scheppingswerk te zijn’. Dat betekent dat we door God zijn geroepen tot verantwoordelijkheid. Wij zijn de laatste eeuwen steeds meer gaan leven als individuen, op zoek naar puur persoonlijke levensinvulling. Dat kan, aldus Sacks, niet goed zijn. Een leven alleen is maar een half leven.
Zo, de eerste pagina van het boek.
Ik word blij wakker geschud door dat eerste deel: we zijn geroepen om verantwoordelijkheid te nemen. Of wie het anders wil verwoorden: wie in God gelooft, committeert zich aan een gedeelde verantwoordelijkheid die uit de bijbelverhalen spreekt. Dan zeg je: ik neem, samen met de mensen om me heen, beelddragers van God, de verantwoordelijkheid voor wereld en haar bewoners.
En inderdaad, vanuit dat standpunt is het niet genoeg om aan je individuele behoeftes te voldoen.
Dat is niet ‘alleen Joods’, of ‘Joods-Christelijk’. Er zijn meer mensen die dit zo ervaren, vanuit heel andere overtuigingen of religies. Daarom gaat Sacks in dit boek in dialoog met filosofen en ethici uit andere culturen. En hij neemt veel actuele vraagstukken mee in zijn bespreking.
Je moet je hoofd erbij houden, het is geen boek voor op het nachtkastje of in de strandstoel, maar wie zin heeft om na te denken:
lees dit boek deze zomer. In september wil ik er enkele delen van bespreken met een groepje geïnteresseerden. Nodig gerust ook niet-kerkelijke vrienden uit om mee te lezen en te doen. We gaan met elkaar de gedachtegang van Sacks proberen te volgen en waar nodig ook bevragen. Dat doen we heel open: ik zal een paar kernteksten eruit pakken en we kijken met elkaar wat we ervan begrijpen en waar we vragen bij hebben. We wisselen uit hoe we erover denken vanuit onze eigen kennis en achtergrond en waar nodig betrekken we er deskundigen bij.
Zoals Sacks zelf zegt: “ik heb dit boek niet alleen voor joden geschreven, maar ook als een joodse stem in de gedachtewisseling van de mensheid, want wij mensen worstelen allemaal met vragen over de zin van ons leven en over de wereld die we willen nalaten aan wie na ons komen.“ Herkenbaar? Weet je uitgenodigd om mee te doen. Maar wees ook
gewaarschuwd: het is geen eenvoudig boek. Tegelijk: we bespreken het met elkaar, dus je hoeft het van tevoren echt niet helemaal te doorgronden.
Besprekingen op maandagavond 20 sept 21.30 uur in de kerk, bij coronauitbraak online: 20 sept, 11 okt, 1 nov. Meer avonden evt in overleg met elkaar.
Aanmelden: predikant@kerk-engelen.nl
