Vraag naar Kerst en veel mensen beginnen te vertellen over hoe het vroeger was. Het lijkt wel of juist met Kerst de herinneringen nog meer worden opgeroepen dan op andere feestdagen. Dat heeft vast te maken met de sfeer van Kerst. Het verlangen naar een goed gevoel, dat we samen aan het Kerstfeest verbonden hebben. En dat heeft weinig te maken met leeftijd: ook kinderen doen het al.
Tot voor kort was de herinnering een soort folklore, waar de een nog wel aan deed en de ander niet. Dat kan privé, in de familie, met goede vrienden, of met anderen die zonder dat je veel woorden gebruikt, aanvoelen wat je bedoelt. Maar de herinnering is politiek geworden. Ik denk aan het verlangen naar het touwtje dat veilig uit de brievenbus kon hangen; iedereen kan en mag binnenkomen. Zoals de achterdeur die altijd open stond. Of de voordeur die “los” staat.
Dat zijn goede herinneringen. Die herinneringen worden politiek belangrijk als we daar niet alleen aan terugdenken, maar ook naar gaan verlangen: zo zou het weer moeten worden. In Engeland hebben de mensen gekozen voor de terugkeer op het eiland, in Amerika kozen de mensen voor de jaren 50 en ook in Nederland verlangen mensen terug naar het land van ooit. Misschien wel juist de mensen die bij de veranderingen voorop liepen.
Naar de kerk gaan met Kerst voelt misschien als het feest van de nostalgie. De sfeer mag warm, mooi en puur zijn. Hoe kun je anders naar vrede verlangen? We horen een eeuwenoud verhaal. Maar echt: het gaat niet over de herinnering; het gaat over de toekomst. Bij de geboorte van een kind, vieren we het leven dat voorligt: een wereld vol kansen en mogelijkheden. Je kunt het nog een beetje begeleiden. Maar eenmaal uitgevlogen kan het niet meer terug. Verhalen en herinneringen, vertrouwen en geloof kunnen wel helpen. Hoe maak je de goede keuzes? Voor de tijd die komt!
Veel heil en zegen met Kerst en in het nieuwe jaar, ds. Roel Knijff
