Als we niet kunnen slapen kan de nacht pijnlijk stil zijn. Dan wil ons lijf niet in rust komen. Of gedachten slepen ons mee uit de slaap. Het donker en de stilte versterken de onrust, omdat er alle ruimte is om te piekeren. En het gebeurt altijd als we al zo moe zijn, als we zo graag nachtrust willen tanken.

Het is of in de nacht de wereld groter wordt. Dan lichten de maan en de sterren op. Bij een heldere nacht wordt de wereld zichtbaar, die de zon overdag met haar licht verhult. In de nacht voel je jezelf als mens soms klein worden. Zoals we in de bergen beseffen hoe groot ze zijn en hoe kwetsbaar wij zelf.

Sterrenhoog zijn er geen mensen geweest. Maar wel een paar hoog aan de hemel. We kunnen onszelf door de dampkring heenschieten. En dan weer naar de aarde kijken. Onze eigen wereld zien als kleine bol. Het voelt door de ogen van een mens anders, dan gefotografeerd door een zwevende camera.

Twee Nederlandse astronauten mochten zo’n reis maken. Terug op de grond vertelden ze waarom ze zo onder de indruk waren van hun reis. Ze hadden zich op veel voorbereid. Maar beiden waren diep geraakt door de kwetsbaarheid van de aarde. En beiden kunnen niet ophouden dat te herhalen.

In de nacht worden we weer het kind dat we ooit waren. Of nog steeds zijn. We beseffen onze afhankelijkheid. Je bent gezegend als er dan anderen zijn die voor je zorgen en met liefde het vertrouwen geven, dat dit gevoel niet nodig is. Het gevoel dat zij er zullen zijn en er voor zorgen dat je niets overkomt.

Het Kerstverhaal is een oerverhaal. De nacht is gevallen. En het kind is op komst. Moeder en kind zijn dan kwetsbaar. Het is iedere geboorte weer een wonder dat het goed gaat. Maar de zorg valt weg bij het zien, het horen en het voelen van nieuw leven. De stilte van de nacht wordt gebroken door het huilen van een kind. Het eerste huilen van een kind.

Nieuw leven van een mens. Even bijzonder als bij ieder kind. Maar we vertellen elkaar van Jezus’ geboorte, omdat hij de zeldzame gave had om ons te herinneren aan de waarde van ons leven; de waarde van iedere mens. Zo voor de hand liggend, dat we dat soms vergeten. Te vaak vergeten. Overdag.

In de nacht worden we geholpen alles weer scherp te zien. Dat is soms pijnlijk. Maar kan ons ook helpen anders op te staan dan we gingen slapen. De Kerstnacht is misschien niet zo’n stille nacht als vele andere. Dan denken we er samen over na. Hoe kwetsbaar ons leven is. Hoe kwetsbaar wij zijn. En ieder ander.

Misschien lukt het ons in de stilte van de nacht te beseffen dat er veel is waar we zuinig op moeten zijn. Met het oog van de ruimtevaarder zien wat ons gegeven is. Met het oog van buiten, maar intiem verbonden met alles wat er hier op aarde is. Niet anders dan een vader en moeder kijken naar hun pasgeboren kind. En het in hun armen nemen.

 

Gezegende Kerstdagen,

ds. Roel Knijff

Dit artikel is geschreven voor “de Tweeterp”. Klikt u door voor alle wetenswaardigheden over Engelen!